Czym jest dywersyfikacja w działalności gospodarczej?

Prowadzenie przedsiębiorstwa w dzisiejszych czasach wiąże się z szeregiem wyzwań, o których jeszcze do niedawna nie słyszano w biznesie. Jednym ze sposobów utrzymania się na rynku i zrównoważonego rozwoju jest dywersyfikacja oferowanych produktów i usług. Czym jest i jak ją przeprowadzić w swojej firmie? Dowiedz się, czytając poniższy artykuł.

Artykuł sponsorowany

Co to jest dywersyfikacja?

Pod pojęciem dywersyfikacji kryje się określona strategia rozwoju działalności gospodarczej. Polega na rozszerzaniu strefy działania przedsiębiorstwa, przy czym może dotyczyć różnych obszarów jego funkcjonowania. Celem jest wykorzystanie zasobów firmy do umocnienia jej pozycji na rynku i zwiększenia bezpieczeństwa finansowego.

Częste praktyki związane z dywersyfikacją to:

• rozszerzanie asortymentu produktów,
• pozyskiwanie nowych dostawców,
• powiększanie grona klientów,
• ekspansja na nowe rynki,
• znalezienie nowych sposobów pozyskiwania kapitału,
• wdrażanie nowych systemów, metod pracy, narzędzi itp.

Dywersyfikacja to proces odwrotny do specjalizacji. Polega na rozszerzaniu działalności przedsiębiorstwa na coraz rozleglejsze obszary, przy czym ważnym założeniem musi być jednoczesny brak utraty jakości oferowanych towarów czy usług.

Jakie są rodzaje dywersyfikacji działalności gospodarczej?

Zjawisko dywersyfikacji dzieli się wewnętrznie. Najstarsza klasyfikacja została opracowana w latach 50. XX wieku przez amerykańskiego ekonomistę Harry’ego Igora Ansoffa. Wyodrębnił on cztery rodzaje dywersyfikacji.

1. Dywersyfikacja koncentryczna – pozyskiwanie nowych klientów poprzez wprowadzanie drobnych modyfikacji aktualnie oferowanych wyrobów. Może się wiązać z niewielkimi zmianami w technologii wytwarzania produktów. Przykład: producent mebli wprowadza wariant biurek dla osób leworęcznych.
2. Dywersyfikacja konglomeratowa – pozyskiwanie nowych klientów poprzez rozszerzanie oferty przedsiębiorstwa o nowe, dotąd nieoferowane produkty lub zastąpienie starych produktów nowymi. Przykład: producent batoników wprowadza dietetyczne batoniki bez dodatku cukru.
3. Dywersyfikacja pozioma (horyzontalna) – wprowadzanie nowych produktów do oferty firmy w celu utrzymania dotychczasowych klientów. Przykład: dostawca usług internetowych, obok swojej tradycyjnej oferty, wprowadza również internet dla firm bez limitu.
4. Dywersyfikacja pionowa (wertykalna) – rozszerzenie działalności przedsiębiorstwa o usługi poprzedzające wytwarzanie produktu i/lub następujące po nim. Przykład: producent zabawek rozszerza swoją działalność o transport gotowego towaru.

Inną klasyfikację rodzajów dywersyfikacji w działalności gospodarczej przedstawił Leonard Wrigley. Wyróżnił on dywersyfikację pokrewną i niepokrewną.

Dywersyfikacja pokrewna oznacza ekspansję na nowe wyroby lub wejście w nowe biznesy w sytuacji, gdy zakres tych nowych obszarów działalności leży w obrębie kluczowych umiejętności (ang. core skills) przedsiębiorstwa. Z kolei dywersyfikacja niepokrewna polega na ekspansji na nowe wyroby lub wejściu w nowe biznesy w sytuacji, gdy wymaga to nabycia przez przedsiębiorstwo nowych, kluczowych umiejętności.

Jakie szanse i zagrożenia wynikają z dywersyfikacji działalności gospodarczej?

Wprowadzenie dywersyfikacji ma służyć – i zazwyczaj służy – zrównoważonemu rozwojowi danego przedsiębiorstwa. Rozszerzenie działalności o nowe produkty czy usługi, wejście na nowe rynki, czy pozyskanie nowych kontrahentów wiąże się ze zwiększeniem bezpieczeństwa finansowego firmy. Drugą ważną zaletą takiego działania jest większa rozpoznawalność na rynku, a co za tym idzie – wzrost zaufania konsumentów. Dywersyfikacja przyczynia się również do osiągania przez przedsiębiorstwo nadzwyczajnych wyników poprzez połączenie różnych zasobów i umiejętności, które w izolacji nie przyniosłyby podobnie dobrych rezultatów.

Jak każdy sposób działania, również dywersyfikacja ma swoje wady. Wśród możliwych skutków niepożądanych takiej strategii rozwoju wymienia się m.in. trudności z jej zarządzaniem, a także utratę renomy firmy.

Istnieją oczywiście czynniki, które determinują możliwość dywersyfikacji danego przedsiębiorstwa. Należą do nich m.in. jego wielkość (im większa firma, tym większe możliwości dywersyfikacji), sytuacja finansowa oraz rozległość zasobów fizycznych. Wśród czynników zewnętrznych wymienia się otoczenie, perspektywy rozwoju i specjalizacji, a także nacisk konkurencji.